İnsanoğlu bir garip varlık velhasıl

Kimi direnir onuruyla yaşar nerden eserse essin rüzgâra,

Kimi nerden eserse oraya eğilir…

--

2016 yapımı ‘Split’, ülkemizde ‘Parçalanmış’ adıyla vizyona girmiş bir psikolojik korku, gerilim filmidir. Her ne kadar ‘parçalanmış’ olarak çevrilse de ‘split’ kelime olarak ‘bölünmüş’ anlamına gelmektedir. Ki zaten filmin anlatmak istediği konu göz önüne alınınca ‘Bölünmüş’ olarak kullanılması çok daha doğru olacaktır.

Filmde 23 farklı karakteri tek bedende barındıran bir bireyin, kendi içinde her karakter değişiminde topluma, insanlara ve çevreye bakışını, değişimini görmek mümkün. Bazı karakterlerin kendi içinde gruplaşmaya gittikleri ve toplumda dışlanmalarının, hor görülmelerinin bir karşılığı olarak 24. karaktere ihtiyaç duydukları görülür.

İşte bu 24.karakter insanüstü ve cani bir yaratıktır. Aynı bedende ezilmişlik hisseden bazı karakterlerin kahramanıdır. Fakat aynı bedende bunun bir facia yaratacağını düşünen karakterler için de durum tam tersidir. 24. karakter olmaktansa yani bu zalimliğe, caniliğe dönmektense ölmek bile bir çözüm olarak görülür.

Bu filmi izlerken, toplum olarak yaşadığımız olaylar karşısında rengimize, dilimize, ırkımıza, inançlarımıza, yaşam tarzımızı ve ait olduğumuz mahallenin kültürüne göre başkalarına nasıl farklı bir karakterle yaklaştığımızı gördüm.

Aynı mahalleden, yani kendisinden olanın kötü davranışları, zalimlikleri, hırsızlık veya yolsuzlukları, yalanları karşısında hoş görülü ve bütün olumsuzluklarını görmezden gelen büyük bir kesim var. Fakat bütün bu olumsuzlukların başka bir mahallede yaşanmasına da en büyük tepkiyi yine bu kesim vermekte. Bu durum kendi içinde bir bölünmüşlük değil de nedir?

Şiddet karşıtı olanların, başka bir olayda şiddetin tarafı olması bir bölünmüşlüktür. Tek başına sokakta yürümeye cesareti olmayan bir karaktere sahip olanların, devlet gücüne veya başka bir güce sırtını dayayınca, gaddar ve korkusuz karaktere bürünmeleri bu tür bir bölünmüşlüktür.

Bir gün herhangi bir konuda farklı beyanlarda bulunanları sahiplenenler, alkışlayanlar ve destekleyenler, başka bir gün aynı konuda farklı bir yaklaşımda bulunmalarına rağmen aynı fanatizmi sorgulamadan sergileyebilmektedirler.

Bu durum, kendi içinde bir “bölünmüşlük” göstergesidir ve çok sık tekrarlanmaktadır.

Başka ülkelerde, mahallelerde, dinlerde, ırklarda, dillerde yaşananlara farklı tepkiler vererek kendi ülkesinde yaşanan aynı tür olaylara farklı tepkiler vermek bu bölünmüşlük sonucudur.

Ahlaktan, barıştan, dürüstlükten, insanlıktan, sevgiden, saygıdan, haktan hukuktan, adaletten, refahtan bahsedip bunların hepsinin tersine davranışlarda bulunmak da bir bölünmüşlük değil midir?

Bizim toplum da, rüzgâra göre yön değiştiren bir çoğunluğun hegemonyasında. Her duruma, her zamana göre farklı karakterlere bürünen milyonlarca bölünmüş filmi karakterlerimiz var.

‘Split (Bölünmüş)’ filminde olduğu gibi kendinden olan 24. karakteri rahatlıkla benimsemek gibi sadece kendi çıkarlarını düşünen ve bu yönde bölünmüşlüğü içselleştirmiş bir toplumun çöküş yaşaması kaçınılmaz bir sonuçtur.

Her gün veya her olay karşısında farklı karaktere bürünmeyi sıradan bir davranış olarak benimsemiş toplumların gelecekleri de olmaz!

--

Bir tek kendinden olanı melek sanan,

Başkalarını hep şeytan görür…